Agromar [1936] e a(s) lingua(s): un discurso exemplificador do combate contra a diglosia

Abstract

[Resumo] Neste traballo realízase unha lectura desde unha perspectiva sociolingüística de Agromar, peza escrita por Filgueira Valverde e publicada, baixo o pseudónimo de J. Acuña, en 1936 cun interesante prólogo asinado polo pontevedrés. Para alén do propio texto da obra que ten sido obxecto de diversos achegamentos por parte de diferentes estudiosos do xénero teatral, procuramos tirar a máxima información do seu contorno máis inmediato, aqueles elementos que conforman o peritexto verbal do noso volume: título, subtítulo, prefacio, epílogo e notas. A funcionalidade bilingüe da farsa, a loita entre a aldea e a vila, o modelo de lingua elixido..., correspóndense cun esquema perfectamente deseñado polo autor en que cada peza serve ao proxecto doutrinal de transmitir, fundamentalmente á mocidade, actitudes de compromiso co país e co seu idioma.

[Abstract] This essay is based on a sociolinguistic aproach to Agromar by Xosé Filgueira Valverde, a play published with the pseudonym J. Acuña in 1936 and with an interesting preface signed by the author borned in Pontevedra. In addition to the text that has been analysed in different ways by many theatre critics, it was our main task the study of their verbal peritext: title, subtitle, preface, epilogue and notes. The bilingual functional character of the farce, the fight between village and small town, the choice of the langage... respond to a perfectly designed plan with the aim of trasmitting, mainly to the youth, obligations with the country and its language.