O Maroutallo: Unha obra singular no corpus oteriano

Abstract

[Resumo] O obxectivo do noso traballo é examinarmos unha personaxe singular no conxunto da produción literaria de Ramón Otero Pedrayo: o Maroutallo. Para isto, realizamos unha aproximación completa do libro homónimo: indagamos nas circunstancias culturais e editoriais do momento de publicación, demostramos a excepcionalidade da súa protagonista no conxunto da obra oteriana e analizamos tanto a forma como o contido do relato. Focámonos, sobre todo, na caracterización e na evolución persoal do Maroutallo, xa que nos permite indagar nos seguintes temas: as mulleres como suxeitos con desexo sexual, o proceso de socialización feminina ou a realidade dos corpos non-normativos. Na primeira parte, situamos a obra no contexto en que foi editada. Deste modo, repasamos a posición que Otero ocupaba como escritor no sistema literario galego da altura, así como as consecuencias da súa conversión en símbolo nacional nos seus últimos anos de vida. A seguir, introducimos o proxecto editorial a que Otero entregou O Maroutallo e valoramos as posíbeis razóns desta incorporación. Por último, situamos a obra no conxunto da produción oteriana, facendo fincapé no carácter excepcional de unha personaxe feminina posuír un protagonismo tan claro. Precisamente, na seguinte sección tratamos de nos aproximar ao Maroutallo por medio da comparación con outras figuras femininas creadas por Otero, tanto para coñecermos as posíbeis correspondencias literarias como para singularizarmos a nosa protagonista. Desta maneira, realizamos unha breve aproximación teórica ás mulleres do corpus oteriano e presentamos posíbeis precedentes dalgúns trazos que caracterizan o Maroutallo. Por outra parte, despois de expormos o argumento da obra, explicamos as razóns de o xénero do novelo ser o máis adecuado para o desenvolvemento da acción narrativa, sobre todo no concernente ás mudanzas que experimenta a protagonista. Nesta liña, describimos os trazos definitorios das personaxes secundarias e indicamos as funcións estruturais que exercen no relato. Sobre o proceso de transformación que sofre o Maroutallo versa a última parte. En primeiro lugar, presentamos o singular tratamento que Otero ofrece da sexualidade da protagonista. A seguir, afondamos no proceso de socialización que experimenta o Maroutallo, cuxa identidade como muller vai en función de se mantén ou non un vínculo cun home, quer como amante, quer como esposa, quer como nai. Por último, preguntámonos se este novelo, na medida en que o corpo e a actitude da protagonista son descritos desde parámetros non heteronormativos, podería facer parte dunha posíbel literatura queer.