Recursos terapéuticos utilizados desde la fisioterapia en pacientes con esquizofrenia: revisión sistemática

Use este enlace para citar
http://hdl.handle.net/2183/31591Coleccións
Metadatos
Mostrar o rexistro completo do ítemTítulo
Recursos terapéuticos utilizados desde la fisioterapia en pacientes con esquizofrenia: revisión sistemáticaTítulo(s) alternativo(s)
Therapeutic resources used from physiotherapy in patients with schizophrenia: systematic reviewRecursos terapéuticos utilizados dende a fisioterapia en pacientes con esquizofrenia: revisión sistemática
Autor(es)
Director(es)
Viñas-Diz, SusanaData
2022-06Centro/Dpto/Entidade
Universidade da Coruña. Facultade de FisioterapiaDescrición
Traballo fin de grao (UDC.FCS). Fisioterapia. Curso 2021/2022Resumo
[Resumen] Introducción: La esquizofrenia es un trastorno mental grave, que presenta sintomatología psicótica, alteraciones cognitivas, físicas, afectivas, conductuales, y sociales. Su etiología es multifactorial, y la edad de inicio suele ser entre los 15-35 años. En la actualidad, el tratamiento farmacológico es el tratamiento de base y de primera elección en el abordaje de esta patología.
Objetivo: Identificar cuáles son los recursos terapéuticos utilizados desde la fisioterapia, en pacientes adultos con un diagnóstico de esquizofrenia, "espectro esquizofrénico", y/o psicosis.
Material y método: Se ha realizado una revisión bibliográfica sistemática durante los meses de marzo-abril de 2022, consultando 7 bases de datos: Pubmed, Cochrane, Scopus, PEDro, Web of Science (WOS), Psycinfo, y CINAHL. Los criterios de inclusión establecidos fueron: artículos que utilicen desde la fisioterapia recursos terapéuticos para el abordaje de la sintomatología presente en la esquizofrenia, artículos que expliquen desde un punto de vista neurofisiológico el efecto del abordaje fisioterapéutico en adultos con un diagnóstico de esquizofrenia, “espectro esquizofrénico”, y/o psicosis, artículos publicados en los últimos 5 años, artículos publicados en inglés o español, realizados en seres humanos, y cuyo tipo de publicación fuese metaanálisis, revisiones sistemáticas, revisiones, ensayos clínicos controlados y/o aleatorizados, y ensayos clínicos.
Resultados: Finalmente se seleccionan y analizan 34 artículos (24 ensayos clínicos, y 10 revisiones sistemáticas). Los recursos de fisioterapia identificados para el abordaje de la esquizofrenia, “espectro esquizofrénico”, y/o psicosis fueron el ejercicio aeróbico, el ejercicio de fuerza, y los ejercicios de mente-cuerpo (yoga, tai-chi, Baduanjin). Estos recursos terapéuticos, consiguen mejoras en las variables físicas (IMC, peso corporal, presión arterial, flexibilidad, resistencia cardiorrespiratoria y muscular), en las variables psicóticas (síntomas negativos y síntomas positivos), en la calidad de vida, y en la esfera cognitiva y social. Las variables de estudio más analizadas han sido la presencia de síntomas positivos y/o negativos propios de la enfermedad (medidos a través de la Escala de Síndrome Positivo y Negativo (PANSS)), función social/ocupacional (medido a través de la Escala de Evaluación Global del Funcionamiento (GAF)), síntomas cognitivos (medidos a través de la Batería Cognitiva de Consenso MATRICS (MCCB)), volumen de hipocampo y cantidad del biomarcador BDNF (medido a través de estudios de imagen), calidad de vida (medido a través de la Escala de calidad de vida SF-36), fuerza (medido a través del test de sentarse y levantarse en 30 segundos), parámetros cardiovasculares (medidos a través de pruebas de esfuerzo), funcionalidad (medido a través de la prueba de seis minutos marcha), y flexibilidad (medido a través del test distancia dedos-pies).
Conclusiones: El ejercicio terapéutico presenta beneficios para los pacientes con esquizofrenia, como tratamiento complementario al tratamiento farmacológico. Debido a la heterogeneidad en los estudios analizados, no es posible definir con suficiente evidencia los recursos terapéuticos más efectivos, así como tampoco es posible definir un protocolo de actuación a utilizar desde la fisioterapia. Hay mucha heterogeneidad en las variables y/o instrumentos de medida utilizados, sin poder definir ningún instrumento como “gold standard”. La mayoría de los artículos analizados presentan un grado de recomendación (D o B) y un nivel de evidencia bajo (-1a o 2b). La calidad metodológica es aceptable (3-4 puntos en la escala Jadad). [Abstract] Introduction: Schizophrenia is a serious mental disorder usually characterized by psychotic symptomatology, cognitive, physical, emotional, behavioral and social alterations. Its etiology is multifactorial and the average age of onset tends to be 15-35 years old. At present, pharmacological treatment is the main and first-line treatment in the approach to the disorder.
Objective: Identify which are the therapeutic resources used in physiotherapy in adult patients diagnosed with schizophrenia, “schizophrenia spectrum” and/or psychosis.
Material and methods: A systematic bibliographic revision was carried out in March-April 2022 by consulting 7 databases: Pubmed, Cochrane, Scopus, PEDro, Web of Science (WOS), Psycinfo, and CINAHL. The established inclusion criteria were: articles using therapeutic physiotherapy resources in the approach to the schizophrenia symptomatology, articles explaining the effect of the physiotherapy approach in adults diagnosed with schizophrenia, “schizophrenia spectrum” and/or psychosis, from a neuro-physiological point of view, articles published in the last five years, articles published in English or Spanish, studies tested on humans, and whose publication types are meta-analysis, systematic reviews, reviews, randomized and/or controlled clinical trials, and clinical trials.
Results: 34 articles (24 clinical trials and 10 systematic reviews) were finally selected. The physical therapy resources identified for the approach to schizophrenia, “schizophrenia spectrum” and/or psychosis were aerobic exercise, strength training, mind-body exercise (yoga, tai-chi, Baduanjin). These therapeutical resources improve the physical variables (BMI, body weight, blood pressure, flexibility, cardiorespiratory and muscular resistance), the psychotic variables (negative symptoms and positive symptoms), the quality of life and the social and cognitive scope. The research variables which have been mostly analyzed are the presence of positive and/or negative symptoms typical of the illness (measured through the Positive And Negative Syndrome Scale (PANSS)), social-occupational function (measured through the Global Assessment of Functioning scale (GAF)), cognitive symptoms (measured through the MATRICS Consensus Cognitive Battery (MCCB)), hippocampus volume and biomarker BDNF quantity (measured through the test image), quality of life (measured through the SF-36 Health Survey ), strength (measured through the 30 seconds sit-to-stand test), cardiovascular parameters (measured through a stress test), functional capacity (measured through the six-minute-walk test), and flexibility (measured through the sit-and-reach test). Conclusions: The therapeutic exercise presents benefits for patients with schizophrenia as a treatment which is complementary to the pharmaceutical one. Due to the heterogeneity of the analyzed studies, it is impossible to define the most effective therapeutic resource with enough evidence and it is not possible to define an action protocol to be used in physiotherapy. The variables and/or measuring tools used are highly heterogeneous and no tool can be defined as “gold standard”. Most of the articles analyzed present a low recommendation grade (D or B) and a low evidence level (-1a or 2b). The methodological quality prevails is acceptable (3-4 points in Jadad Scale). [Resumo] Introdución: A esquizofrenia é un trastorno mental grave, que presenta sintomatoloxía psicótica, alteracións cognitivas, físicas, afectivas, condutuales, e sociais. A súa etioloxía é multifactorial, e a idade de inicio adoita ser entre os 15-35 anos. Na actualidade, o tratamento farmacológico é o tratamento de base e de primeira elección na abordaxe desta patoloxía.
Obxectivo: Identificar cales son os recursos terapéuticos empregados dende a fisioterapia, nos pacientes adultos cun diagnóstico de esquizofrenia, “espectro esquizofrénico”, e/ou psicose.
Material e método: realizouse unha revisión bibliográfica sistematizada durante os meses de marzo-abril de 2022, consultando 7 bases de datos: Pubmed, Cochrane, Scopus, PEDro, Web of Science (WOS), Psycinfo, e CINAHL. Os criterios de inclusión establecidos foron: artigos que empreguen dende a fisioterapia recursos terapéuticos para a abordaxe da sintomatoloxía presente na esquizofrenia, artigos que expliquen dende un punto de vista neurofisiolóxico o efecto da abordaxe fisioterapéutica en adultos cun diagnóstico de esquizofrenia, “espectro esquizofrénico”, e/ou psicose, artigos publicados nos últimos 5 anos, artigos publicados en ingles ou español, realizados en seres humanos, e cuxo tipo de publicación fose metaanálises, revisións sistemáticas, revisións, ensaios clínicos controlados e/ou aleatorizados, e ensaios clínicos.
Resultados: Finalmente selecciónanse e analízanse 34 artigos (24 ensaios clínicos, e 10 revisións sistemáticas). Os recursos de fisioterapia identificados para a abordaxe da esquizofrenia, “espectro esquizofrénico”, e/ou psicose foron o exercicio aeróbico, o exercicio de forza, e os exercicios de mente-corpo (ioga, tai-chi, Baduanjin). Estes recursos terapéuticos, conseguen melloras nas variables físicas (IMC, peso corporal, presión arterial, flexibilidade, resistencia cardiorrespiratoria e muscular), nas variables psicóticas (síntomas positivos e síntomas negativos), na calidade de vida, e na esfera cognitiva e social. As variables de estudo máis analizadas foron: a presenza de síntomas positivos e/ou negativos propios da enfermidade (medidos a través da Escala de Síndrome Positivo e Negativo (PANSS)), función social/ocupacional (medido a través da Escala de Avaliación Global do Funcionamento (GAF)), síntomas cognitivos (medidos a través da Batería Cognitiva de Consenso MATRICS (MCCB)), volume do hipocampo e cantidade do biomarcados BDNF (medido a través de estudos de imaxes), calidade de vida (medida a través da escala da calidade de vida SF-36), forza (medida a través do test de sentarse e levantarse en 30 segundos), parámetros cardiovasculares (medidos a través da proba de esforzo), funcionalidade (medido a través da proba de seis minutos marcha), e flexibilidade (medido a través do test distancia dedos-pés).
Conclusións: O exercicio terapéutico presenta beneficios para pacientes con esquizofrenia, como tratamento complementario ao tratamento farmacolóxico. Debido á heteroxeneidade nos estudos analizados, non é posible definir con suficiente evidencia os recursos terapéuticos máis efectivos, así como tampoco é posible definir un protocolo de actuación a utilizar dende a fisioterapia. Hai moita heteroxeneidade nas variables e/ou instrumentos de medida empregados, sen poder definir ningún instrumento como “gold standard”. A maioría dos artigos analizados presentan un grado de recomendación (D ou B) e un nivel de evidencia baixos (-1a ou 2b). A calidade metodolóxica é aceptable (3-4 puntos na escala Jadad).
Palabras chave
Recursos terapéuticos
Fisioterapia
Esquizofrenia
Sintomatología
Therapeutic resources
Physiotherapy
Schizophrenia
Symptomatology
Sintomatoloxía
Fisioterapia
Esquizofrenia
Sintomatología
Therapeutic resources
Physiotherapy
Schizophrenia
Symptomatology
Sintomatoloxía
Dereitos
Os titulares dos dereitos de propiedade intelectual autorizan a visualización do contido deste traballo a través de Internet, así como a súa reproducción, gravación en soporte informático ou impresión para o seu uso privado e/ou con fins de estudo e de investigación. En nengún caso se permite o uso lucrativo deste documento. Estos dereitos afectan tanto ó resumo do traballo como o seu contido Los titulares de los derechos de propiedad intelectual autorizan la visualización del contenido de este trabajo a través de Internet, así como su repoducción, grabación en soporte informático o impresión para su uso privado o con fines de investigación. En ningún caso se permite el uso lucrativo de este documento. Estos derechos afectan tanto al resumen del trabajo como a su contenido