Evaluación de tierras: elaboración de un modelo de aptitud de uso agrícola para Kernza (Thinopyrum intermedium) en agroecosistemas con distinto grado de artificialización en el Partido de Azul, Provincia de Buenos Aires, Argentina

Use este enlace para citar
http://hdl.handle.net/2183/29892Coleccións
- Teses de doutoramento [2227]
Metadatos
Mostrar o rexistro completo do ítemTítulo
Evaluación de tierras: elaboración de un modelo de aptitud de uso agrícola para Kernza (Thinopyrum intermedium) en agroecosistemas con distinto grado de artificialización en el Partido de Azul, Provincia de Buenos Aires, ArgentinaAutor(es)
Director(es)
Vidal-Vázquez, EvaData
2021Resumo
[Resumen]
Un agroecosistema es un sistema complejo, que cuenta con una red multidimensional espacio
temporal de componentes y factores. Los distintos componentes geosféricos junto con el
hombre son a su vez factores, generando propiedades emergentes que se encuentran
interrelacionados: las interfaces. La estabilidad de un agroecosistema es considerada como una
propiedad emergente que expresa, en forma sintética, la resiliencia del sistema. Ella indica
cómo se encuentra un agroecosistema en relación a la energía externa antropogénica que recibe
(artificialización). En la actualidad, los procesos de degradación son los mayores problemas
que afectan la capacidad de producción de las tierras agrícolas. La fragilidad heredada a los
procesos de degradación de los agroecosistemas se pone de manifiesto (vulnerabilidad) a través
de los distintos grados de artificialización del uso de las tierras generando costos de
sostenibilidad ambiental. En los últimos años, la evolución fue modelando hacia un concepto
de sistema de uso conservacionista de la tierra. Sin embargo, hasta la actualidad ningún sistema
de labranza tuvo en cuenta el grado de estabilidad del agroecosistema. La utilización de los
diferentes grupos de mesofauna en la evaluación de la estabilidad del ecosistema, resulta un
método novedoso. Paralelamente, científicos de The Land Institute (EUA) desarrollaron un
nuevo sistema de agricultura: Sistema de Agricultura Natural (con sus siglas en inglés NSA)
introduciendo en el agroecosistema una agricultura perenne. El mismo instituto desarrolló una
variedad del Thinopyrum intermedium, Kernza, que está siendo introducida en el medio-oeste
de EUA para grano y para forraje, siendo un cultivo perenne muy prometedor. Por todos sus
beneficios y servicios ecosistémicos que puede proveer, el Kernza tiene una alta potencialidad
para cambiar el paradigma actual en la agricultura hacia sistemas agrícolas que armonicen con
la receptividad ecosistémica de las tierras, expresando una alta estabilidad de los
agroecosistemas. La tierra es utilizada con muchos fines los cuales, en algunas ocasiones son
complementarios, pero en la mayoría de los casos son conflictivos. La finalidad de la
planificación del uso de las tierras es hacer el mejor uso posible de los recursos naturales,
valorando las necesidades y la capacidad de la tierra para satisfacerlas, identificando y
resolviendo conflictos entre usos competitivos y buscando soluciones sostenibles. Existen
diversas metodologías utilizadas en la elaboración de sistemas de evaluación de tierras. Entre
ellas, los sistemas expertos son programas informáticos que simulan las capacidades
resolutorias de personas expertas en un campo determinado, proporcionando soluciones a un
problema. El objetivo de este trabajo fue: Elaborar un modelo de aptitud de uso de las tierras
para Kernza (Thinopyrum intermedium), a través de un sistema experto ante distintos escenarios
climáticos y de estabilidad del agroecosistema en geoambientes presentes en el partido de Azul,
Provincia de Buenos Aires, Argentina. Los objetivos específicos fueron los siguientes: aplicar
indicadores de fragilidad a la degradación física, química y biológica de las tierras, y generar
una cartografía específica; desarrollar un índice de fragilidad a la degradación de la estabilidad
(IFDE) del agroecosistema y generar una cartografía específica; desarrollar un índice de
estabilidad (IE) del agroecosistema mediante indicadores biológicos de estabilidad; desarrollar
un índice de vulnerabilidad de la estabilidad (IVE) del agroecosistema; aplicar el índice de
fragilidad (IFDE) y vulnerabilidad de la estabilidad (IVE), para distintos grados de intensidad
de uso de las tierras en un subambiente de lomas periféricas del partido de Azul; clasificar las
tierras en función de las capacidades y limitaciones permanentes de los suelos (capacidad de
uso de las tierras) y generar una cartografía específica; clasificar las tierras a través del índice
de productividad (IP) y generar una cartografía específica; utilizar la herramienta de predicción
de resultados de adopción y difusión de nuevas tecnología (ADOPT) para determinar si es
factible la adopción de agricultura perenne en el área bajo estudio; desarrollar un modelo de
aptitud agrícola para Kernza (Thinopyrum intermedium) en el área bajo estudio a través de un
sistema experto (ALES) ante distintos escenarios climáticos y de estabilidad del
agroecosistema. El área de estudio es el partido de Azul. Éste se ubica en el centro de la
Provincia de Buenos Aires, Argentina. Tiene un clima templado húmedo con influencia
oceánica. Los suelos presentes son Argiudoles, Hapludoles, Natracuoles y Natracualfes. Se
obtuvo información muy trascendente que puso de manifiesto que la estabilidad de un
agroecosistemas está gobernado por las limitaciones permanentes del sistema (geósfera
heredada) y se expresa a través del uso de las tierras (vulnerabilidad). La información sirvió
para definir la aptitud del Kernza con un criterio transgeneracional y sostenible de uso en el
partido de Azul. [Resumo]
Un agroecosistema é un sistema complexo que conta cunha rede multidimensional espazo
temporal de compoñentes e factores. Os distintos compoñentes xeosféricos xunto co home son
á súa vez factores, xerando propiedades emerxentes que se atopan interrelacionados: as
interfaces. A estabilidade dun agroecosistema é considerada como unha propiedade emerxente
que expressa, en forma sintética, a resiliencia do sistema. Indica como se atopa un
agroecosistema en relación á enerxía externa antropoxénica que recibe (artificialización). Na
actualidade, os procesos de degradación son os maiores problemas que afectan á capacidade de
produción das terras agrícolas. A fraxilidade herdada aos procesos de degradación dos
agroecosistemas ponse de manifesto (vulnerabilidade) a través dos distintos graos de
artificialización do uso das terras xerando custos de sustentabilidade ambiental. Nos últimos
anos, a evolución foi modelando un concepto de sistema de uso conservacionista. Con todo, ata
a actualidade ningún sistema de labranza tivo en conta o grao de estabilidade do
agroecosistema. A utilización dos diferentes grupos de mesofauna na avaliación da estabilidade
do ecosistema, resulta un método novo. Paralelamente, científicos de The Land Institute (EUA)
desenvolveron un novo sistema de agricultura: Sistema de Agricultura Natural (coas súas siglas
en inglés NSA) introducindo no agroecosistema unha agricultura perenne. O mesmo instituto
desenvolveu unha variedade do Thinopyrum intermedium, Kernza, que está a ser introducida
no medio-oeste de EUA para gran e para forraxe, sendo un cultivo perenne moi prometedor.
Por todos os seus beneficios e os servizos ecosistémicos que pode prover, Kernza ten unha alta
potencialidade para cambiar o paradigma actual na agricultura cara a sistemas agrícolas que
harmonicen coa receptividade ecosistémica das terras, expresando unha alta estabilidade dos
agroecosistemas. A terra é utilizada con moitos fins os cales, nalgunhas ocasións son
complementarios, pero na maioría dos casos son conflitivos. A finalidade da planificación do
uso das terras é facer o mellor uso posible dos recursos naturais, valorando as necesidades e a
capacidade da terra para satisfacelas, identificando e resolvendo conflitos entre usos
competitivos e buscando solucións sostibles. Existen diversas metodoloxías utilizadas na
elaboración de sistemas de avaliación de terras. Entre elas, os sistemas expertos son programas
informáticos que simulan as capacidades resolutorias de persoas expertas nun campo
determinado, proporcionando solucións a un problema. O obxectivo deste traballo foi: Elaborar
un modelo de aptitude de uso das terras para Kernza (Thinopyrum intermedium), a través dun
sistema experto ante distintos escenarios climáticos e de estabilidade do agroecosistema en
xeoambientes presentes no partido de Azul, Provincia de Buenos Aires, Arxentina. Os
obxectivos específicos foron os seguintes: aplicar indicadores de fraxilidade á degradación
física, química e biolóxica das terras, e xerar unha cartografía específica; desenvolver un índice
de fraxilidade á degradación da estabilidade (IFDE) do agroecosistema e xerar unha cartografía
específica; desenvolver un índice de estabilidade (IE) do agroecosistema mediante indicadores
biolóxicos de estabilidade; desenvolver un índice de vulnerabilidade da estabilidade (IVE) do
agroecosistema; aplicar o índice de fraxilidade (IFDE) e vulnerabilidade da estabilidade (IVE),
para distintos graos de intensidade de uso das terras nun subambiente de lombas periféricas do
partido de Azul; alasificar as terras en función das capacidades e limitacións permanentes dos
solos (capacidade de uso das terras) e xerar unha cartografía específica; clasificar as terras a
través do índice de produtividade (IP) e xerar unha cartografía específica; utilizar a ferramenta
de predición de resultados de adopción e difusión de novas tecnoloxía (ADOPT) para
determinar se é factible a adopción de agricultura perenne na área baixa estudo; desenvolver un
modelo de aptitude agrícola para Kernza (Thinopyrum intermedium) na área baixo estudo a
través dun sistema experto (ALES) ante distintos escenarios climáticos e de estabilidade do
agroecosistema. A área de estudo será o partido de Azul que está situado no centro da Provincia
de Buenos Aires, Arxentina. Ten un clima tépedo húmido con influencia oceánica. Os solos
presentes son Arxiudoles, Hapludoles, Natracuoles e Natracualfes. Obtívose información moi
transcendente que puxo de manifesto que a estabilidade dun agroecosistema está gobernado
polas limitacións permanentes do sistema (xeósfera herdada) e exprésase a través do uso das
terras (vulnerabilidade). A información serviu para definir a aptitude do Kernza cun criterio
transxeracional e sostible de uso no partido de Azul. [Abstract]
An agroecosystem is a complex system, consisting of a spatio-temporal multidimensional
network of components and factors. The different geospheric components together with humans
become factors, generating emergent properties that are interrelated: interfaces. The stability of
an agroecosystem is considered an emergent property that expresses, in summary, the resilience
of the system. It indicates how an agroecosystem reacts to the external anthropogenic energy
(artificialization). Land degradation processes are the major issues affecting agricultural
production. Fragility to agro-ecosystem degradation processes is shown (vulnerability) through
different degrees of land use artificialization, generating environmental sustainability costs. In
recent years, there has been an evolution towards conservationist concepts of land use.
However, until now, no tillage system has considered the stability of the agro-ecosystem. The
use of different mesofauna groups in the evaluation of ecosystem stability is a novel method.
At the same time, scientists at The Land Institute (USA) developed a new agricultural system:
the Natural System of Agriculture (NSA), introducing perennial agriculture into the agroecosystem.
The same institute developed a variety of Thinopyrum intermedium, Kernza, which
is being introduced in the mid-west of the USA for grain and forage, and is a very promising
perennial crop. For all the benefits and ecosystem services it can provide, Kernza has a high
potential to change the current paradigm in agriculture to farming systems that harmonise with
the ecosystem, expressing high agroecosystem stability. Land is used for many purposes that
are sometimes complementary, but in most cases in conflict. The aim of land-use planning is to
make the best use of natural resources by evaluating needs, the capacity of the land to meet
them, identifying and solving conflicts between competing uses and seeking sustainable
solutions. There are various methodologies used in the development of land evaluation systems.
Among them, there are expert systems consisting of computer programmes that simulate the
trouble-shooting capabilities of experts in a given field, providing solutions to a problem. The
objective of this job was: "To elaborate a land use suitability model for Kernza (Thinopyrum
intermedium), through an expert system under different climatic and agroecosystem stability
scenarios in geoenvironments present in Azul district, Buenos Aires Province, Argentina". The
specific objectives were: to calculate the fragility to physical, chemical, biological degradation
and generate specific cartography; to develop a fragility index to stability degradation (IFDE)
of the agroecosystem and generate specific cartography; to develop a stability index (IE) of the
agroecosystem using biological stability indicators; to develop a stability vulnerability index
(IVE) of the agroecosystem; to apply the fragility index (IFDE) and stability vulnerability index
(IVE) for different degrees of land use intensity in a sub-environment of peripheral hills of the
Azul district; to classify the lands according to the permanent capacities and limitations of the
soils (Land Use Capacity) and generate a specific cartography; to classify the lands through the
productivity index (PI) and generate a specific mapping; to use the tool for predicting the results
of adoption and diffusion of new technology (ADOPT) to determine if the adoption of perennial
agriculture is feasible in the area under study; to develop a suitability model for Kernza
(Thinopyrum intermedium) in the area under study, through an expert system (ALES) under
different climatic scenarios and agro-ecosystem stability. The study area is located in Azul
district, in the centre of Buenos Aires Province, Argentina. It has a humid temperate climate
with oceanic influence. The soils present are Argiudols, Hapludols, Natracuols and
Natracualfes. Important information was obtained showing that the stability of an
agroecosystem is governed by the permanent limitations of the system (inherited geosphere)
and is expressed through different land use intensity (vulnerability). This information served to
define the suitability of Kernza with a transgenerational and sustainable approach in Azul
district.
Palabras chave
Ecosistemas-Protección-Argentina
Agricultura-Aspecto del medio ambiente
Cereales-Cultivo-Argentina
Agricultura-Aspecto del medio ambiente
Cereales-Cultivo-Argentina
Dereitos
Os titulares dos dereitos de propiedade intelectual autorizan a visualización do contido desta tese a través de Internet, así como a súa reproducción, gravación en soporte informático ou impresión para o seu uso privado e/ou con fins de estudo e de investigación. En nengún caso se permite o uso lucrativo deste documento. Estos dereitos afectan tanto ó resumo da tese como o seu contido Los titulares de los derechos de propiedad intelectual autorizan la visualización del contenido de esta tesis a través de Internet, así como su repoducción, grabación en soporte informático o impresión para su uso privado o con fines de investigación. En ningún caso se permite el uso lucrativo de este documento. Estos derechos afectan tanto al resumen de la tesis como a su contenido