Mostrar o rexistro simple do ítem

dc.contributor.advisorClemente, Miguel
dc.contributor.advisorEspinosa, Pablo
dc.contributor.authorDorrio Lourido, Beatriz
dc.contributor.otherUniversidade da Coruña. Departamento de Psicoloxíaes_ES
dc.date.accessioned2013-12-10T11:51:59Z
dc.date.available2013-12-10T11:51:59Z
dc.date.issued2013
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/2183/11670
dc.description.abstract[Resumen] El objetivo de esta investigación fue crear una batería de pruebas basadas en los modelos clásicos, técnicas, procedimientos y pruebas publicadas sobre la Autopsia Psicológica para discernir sobre las causas de la muerte de forma objetiva. En el ámbito general en la revisión teórica de esta investigación se aportó una visión multidisciplinar relatando investigaciones referentes al ámbito criminológico (como el escenario del crimen) o de la muerte (describiendo sus procesos). Tras la revisión teórica de estos aspectos generales, en esta investigación se profundizó específicamente en la Psicología Jurídica para aportar un mayor esclarecimiento de la Autopsia Psicológica. La Psicología Jurídica es una de las manifestaciones actuales de la interpretación entre psicología y el derecho. La investigación sobre víctimas o recuerdo de acontecimientos son áreas de estudio de este campo relevantes para la presente investigación Para finalizar la revisión teórica se valoró la información sobre la pericia psicológica como opinión objetiva e imparcial de un técnico que, sirviéndose de conocimientos e instrumentos científicos elabora un documento en el que expresa su percepción acerca de la existencia de un hecho o de la naturaleza del mismo. La Autopsia Psicológica se abordó exploración retrospectiva e indirecta de la personalidad y de la vida de una persona ya fallecida. Por medio de la Autopsia Psicológica se trata de hacer una evaluación psicológica después de la muerte: cómo era la víctima en vida, su comportamiento y estado mental.. Esto se realiza través una reconstrucción social, psicológica y biológica post mortem. Las aplicaciones de la Autopsia Psicológica varían según los factores que determinan la conducta suicida, homicida o accidentológicas. Tras la revisión teórica, se elaboró la batería de Autopsia Psicológica (VAAP), validada para una muestra representativa de 360 participantes. Los resultados obtenidos en este estudio permiten concluir que existen aspectos que ayudan a definir rasgos significativos para diferenciar el tipo de muerte. Los instrumentos empleados fueron test estandarizados que miden áreas como: trastornos mentales orgánicos (mediante el test del informador de Korten, diseñado por Jorm y Korten en 1988), trastorno por consumo de sustancias y alcohol (mediante la escala de adicción general de Ramos en 2001 y el Audit de Saunders en 1993), trastornos del humor (mediante la escala de manía de Young en el año 1982 y el inventario de depresión de Beck revisada en España por Vázquez en 2000), la evaluación suicida (mediante la escala de riesgo suicida de Plutchik en el año 1989 y la escala de intencionalidad suicida de Beck en 1974), valoración de situaciones de estrés (mediante cuestionario de Ansiedad de Hamilton editado por Echeburúa y Corral en 1998) junto a la valoración del estrés percibido, trastornos de la personalidad (mediante escala de impulsividad de Barratt en 1995, la escala de búsqueda de sensaciones de Zuckerman en 1978, el inventario de hostilidad de Buss-Durkee editado por Echeburúa y Corral en 1998, la autoestima de Rosenberg en el año 1989 y el cuestionario IPDE desarrollado por la OMS en 1992), la valoración de los trastornos socio - familiar (mediante la escala de apoyo social y el estrés de Duke publicado por Bellon-Saameno en 1996 y el índice de sucesos vitales de Meyer en 1995) y por último se describen las características de identificación del escenario. En lo que respecta al procedimiento del estudio, los 30 primeros participantes (participantes objetivo) fueron seleccionados por intento de suicidio y se les administró la batería de forma directa. En este grupo se citó posteriormente a tres respondientes por participante; es decir, se entrevistaron a 90 sujetos que tenían una relación de familia, convivencia, amistad y/o relación laboral, y se les administró la batería transformada. Como los datos aportados por los 30 participantes son coincidentes con los descritos en la prueba por los 3 respondientes relacionados con cada uno, consideramos la batería valida e iniciamos la segunda fase. En la segunda fase, se crearon otros tres grupos de acuerdo con el tipo de fallecimiento del participante Los tres grupos estuvieron compuestos por 90 respondientes de participantes con historial suicida (3 para cada uno), 90 respondientes de participantes con historial por intento de homicidio doméstico y 90 respondientes de participantes con historial por accidente, de forma que se realizaron 270 entrevistas en la segunda fase. Tras analizar los resultados se obtuvieron las siguientes conclusiones: - Los datos reflejan que cualquier informante no es válido a la hora de hablar del intento de suicidio. Las diferencias indican que los respondientes suelen infravalorar las información relevante excepto en los rasgos de personalidad. - Los resultados obtenidos con el grupo de intento de homicidio, muestran que los test proporcionan información relevante para este tipo de víctimas - Cuando se habla de los informantes, los resultados del estudio han mostrado que la familia de primer grado (los informantes que ven al sujeto de estudio con una frecuencia diaria) aporta información valiosa en una gran variedad de variables. - El instrumento de medida (VAAP) aporta información significativa y objetiva que permite identificar diferencias en los casos de muerte dudosa entre homicidio por violencia de género, accidente y suicidio. - Las revisiones teóricas presentan claras distinciones entre las tentativas de suicidios y los suicidios consumados (en los primeros suelen ser llamadas de atención). Se verifica en los resultados que los intentos de suicidio y los suicidios consumados presentan características distintas.es_ES
dc.description.abstract[Resumo] O obxectivo desta investigación foi crear unha batería de probas baseadas nos modelos clásicos das técnicas, procedementos e probas publicadas sobre a Autopsia Psicolóxica. Este instrumento axudounos a discernir sobre as causas da morte de forma obxectiva. No ámbito xeral na revisión teórica desta investigación abordáronse temas como a autopsia e a morte. Aquí achegouse unha visión multidisciplinar do coñecemento, relatando investigacións referentes ao ámbito criminolóxico (como o escenario do crime) ou da morte (describindo os seus procesos). Tras a revisión teórica destes aspectos xerais, nesta investigación afondouse especificamente na Psicoloxía Xurídica para achegar un maior esclarecemento da Autopsia Psicolóxica. Describiuse a Psicoloxía Xurídica como unha das manifestacións actuais da interpretación entre psicoloxía e o dereito. Polo tanto esta investigación revisou con énfase temas como a memoria ou a vítima (dende o século XIX e grazas a autores como Lombroso, Garófalo e Ferri poñíase unicamente atención á figura do delincuente, deixando a vítima cun papel secundario) abrindo así outro campo de investigación. Onde se abordou temática sobre o homicidio, o accidente e o suicidio estudando os factores e circunstancias co rodean. Para finalizar a revisión teórica valorouse a información sobre a pericia psicolóxica como opinión obxectiva e imparcial dun técnico que, servíndose de coñecementos e instrumentos científicos elabora un documento no que expresa a súa percepción acerca da existencia dun feito ou da natureza deste mediante a aplicación de test, dado que a Xustiza valora de forma imperante os documentos que dan fe e testemuñais. Por último, o apartado teórico remata coa Autopsia Psicolóxica como exploración retrospectiva e indirecta da personalidade e da vida dunha persoa xa falecida. Onde a través da Autopsia Psicolóxica se trata de facer unha avaliación psicolóxica despois da morte: como era a vítima en vida, o seu comportamento e estado mental, a través unha reconstrución social, psicolóxica e biolóxica post mortem. As aplicacións da Autopsia Psicolóxica varían segundo os factores que determinan a conduta suicida, homicida ou accidentológicas. A Autopsia Psicolóxica é unha temática especificamente forense, por iso é necesario adquirir experiencia e control para traballar coas emocións que afectan aos participantes da investigación, seguindo as recomendacións de Lucero, Díaz e Villalba (2003), en Colombia as de Jiménez e cols. (1997), e en Cuba as de García (2007). Tras a revisión teórica, elaborouse a batería de Autopsia Psicolóxica (VAAP), validada para unha mostra representativa de 360 participantes, achegando á investigación unhas propiedades psicométricas axeitadas. Os resultados obtidos neste estudo permiten concluír que existen aspectos que axudan a achegar trazos significativos para diferenciar o tipo de morte. Os instrumentos empregados foron test estandarizados que miden áreas como: trastornos mentais orgánicos (mediante o test do informador de Korten, deseñado por Jorm e Korten en 1988), trastorno por consumo de substancias e alcohol (mediante a escala de adicción xeral de Ramos en 2001 e o Audit de Saunders en 1993), ttrastornos do humor (mediante a escala de manía de Young no ano 1982 e o inventario de depresión de Beck revisada en España por Vázquez en 2000), a avaliación suicida (mediante a escala de risco suicida de Plutchik no ano 1989 e a escala de intencionalidade suicida de Beck en 1974), valoración de situacións de estrés (mediante cuestionario de Ansiedade de Hamilton editado por Echeburúa e Curral en 1998) xunto á valoración do estrés percibido, trastornos da personalidade (mediante escala de impulsividade de Barratt en 1995, a escala de busca de sensacións de Zuckerman en 1978, o inventario de hostilidade de Buss-Durkee editado por Echeburúa e Curral en 1998, a autoestima de Rosenberg no ano 1989 e o cuestionario IPDE desenvolvido pola OMS en 1992), a valoración dos trastornos socio - familiar (mediante a escala de apoio social e o estrés de Duke publicado por Bellon-Saameno en 1996 e o índice de sucesos vitais de Meyer en 1995) e por último descríbense as características de identificación do escenario. Neste instrumento modificouse o tempo e persoa verbal tradicionalmente usados nos test que compoñen a batería, para facer referencia ao pasado dos occisos, obxecto desta investigación. Os participantes dividíronse en catro grupos, aos 30 primeiros suxeitos seleccionados por intento de suicidio administróuselles a batería de forma directa. Neste grupo citouse posteriormente tres respondientes por intento suicida; é dicir, entrevistáronse 90 suxeitos que tiñan unha relación de familia, convivencia, amizade e/ou relación laboral, e administróuselles a batería transformada. Como os datos achegados polos 30 suxeitos son coincidentes cos descritos na proba polos 90 respondientes (achegados a nosos seleccionados), consideramos a batería valida e iniciamos a segunda fase. Na segunda fase, a batería pasouse aos achegados escollidos por resultados máis próximos. Os tres grupos estiveron compostos por 90 respondientes de suxeitos con historial suicida, 90 respondientes de suxeitos con historial por intento de homicidio doméstico e 90 respondientes de suxeitos con historial por accidente, de forma que se realizaron 270 entrevistas na segunda fase. Desta forma, obtivéronse as seguintes conclusións: Os datos reflicten que calquera informante non é válido á hora de falar do intento de suicidio. As diferenzas indican que os respondientes adoitan menosprezar as variables agás nos trazos de personalidade. Nos resultados obtidos co grupo de intento de homicidio, mostra a existencia de variables axeitadas á hora de responder. Cando se fala dos informantes, os resultados do estudo mostraron que a familia de primeiro grao (os informantes que ven o suxeito de estudo cunha frecuencia diaria) achega información valiosa nunha gran variedade de variables. A nivel xeral o instrumento de medida (VAAP) achega información significativa e obxectiva que permite identificar diferenzas nos casos de morte dubidosa entre homicidio por violencia de xénero, accidente e suicidio. As revisións teóricas presentan claras distincións entre as tentativas de suicidios e os suicidios consumados (nos primeiros adoitan ser chamadas de atención). Verifícase nos resultados que os intentos de suicidio e os suicidios consumados presentan características distintas.es_ES
dc.description.abstract[Abstract] The aim of this dissertation was to create a set of measures based on Psychological Autopsy classic models, techniques, procedures and published instruments to assess causes of death objectively. The theoretical review for this dissertation included a multidisciplinary perspective examining research on criminological aspects (e.g. crime scene) or the process of death. After a theoretical review of these main questions, this research focused specifically on Psychology and Law to provide a better understanding of Psychological Autopsy. Psychology and Law helps explain Psychological issues related to the domain of Law. Research on victims or event recalling are areas of study from this field relevant to the current study. The theoretical review finally considered information on expert reports, defined as objective and unbiased reports from experts that using their knowledge and psychological instruments deliver a document that contains their insight on the existence of an event or the nature of this event. The Psychological Autopsy was construed as a retrospective and indirect measurement of the personality and life of a dead individual. Through Psychological Autopsy a psychological evaluation after death is attempted: how was the victim in life, how was his or her behavior and mental state. This post-mortem reconstruction is performed at the social, psychological and biological domains. Applications of Psychological autopsy vary according to the factors that determine suicidal, homicidal or accident behaviors. After the theoretical review, a set of measurements for Psychological Autopsy was developed. These instruments were validated with a sample of 360 participants. Results show that there are certain aspects that help define significant traits in distinguishing the cause of death. Measures in the current study were standardized tests that measure areas like: Mental disorders (Korten’s informant test; Jorm & Korten, 1988); Disorders related to the use of alcohol and drugs (General addiction scale; Ramos, 2001 and Audit and Saunders scale, 1993); Mood disorders (Young’s mania scale, 1982; and Beck Depression Inventory, revised in Spain by Vazquez, 2000); Suicidal evaluation (suicidal risk scale, Plutchick, 1989 and Beck’s suicide intent scale, 1974); Stress assessment (by Hamilton Anxiety Questionnaire, revised by Corral and Echeburúa in 1998); Perceived stress assesment and personality disorders (Barratt’s Impulsiveness Scale, 1995; Zuckerman's sensation seeking scale, 1978, Buss-Durkee Hostility inventory, revised by Echeburúa and Corral, 1998; Rosenberg's self-esteem questionnaire, 1989; and the IPDE questionnaire developed by the WHO, 1992); The assessment of social disorders in the family (through the social support and stress scale by Duke Bellon-Saameno, 1996 and Meyer’s rate of life events scale, 995); And the environmental characteristics. As regards the procedure for the study, The first 30 participants (target participants) were selected for attempting suicide and completed the measurements themselves. Later for this group three other respondents per participants were appointed to the study, so a total of 90 other participants related to the first 30 (family, neighbours, friends and co-workers) completed modified measurements. The data for the first 30 participants was matched to the data of the 3 other participants related to them as expected . In a second part of the study we selected the type of informant that provided the best match with the targer participant. Three more groups were selected according to different causes of death. For the suicide gropu, 90 participants related to uicidal individuals were selected (3 participants per case of suicide). For the homicide group, 90 participants related to a victim of attempted domestic homicide were selected. Finally, the accident group included 90 participants related to an individual who had died as the result of an accident. So, for this part of the study a total of 270 interviews were carried out. The analyses of this data allowed for the following conclusions: - Data reflect that not every informant is valid to provide insight in an attempeted suicide. Respondents tend to understimate relevant information, except for personality traits. In the attempted homicide group, the test can provide relevant information to evaluate these victims. - Regarding informants, close family (first degree relatives), that see the target participant daily provide the most valuable information. - The VAAP set of measurements can provide significant and objective information to identify differences when the cause of death is not certain in cases of domestic homicide, accident and suicide - Theoretical revisions show clear distintions between indiviuals who attempt suidice and those who actually commit it, (the first being often individuals seeking attention). The current dissertation results verify that attempted suicide and succesful suicide show different characteristics.es_ES
dc.language.isospaes_ES
dc.publisherUniversidade da Coruñaes_ES
dc.rightsOs titulares dos dereitos de propiedade intelectual autorizan a visualización do contido desta tese a través de Internet, así como a súa reproducción, gravación en soporte informático ou impresión para o seu uso privado e/ou con fins de estudo e de investigación. En nengún caso se permite o uso lucrativo deste documento. Estos dereitos afectan tanto ó resumo da tese como o seu contido Los titulares de los derechos de propiedad intelectual autorizan la visualización del contenido de esta tesis a través de Internet, así como su repoducción, grabación en soporte informático o impresión para su uso privado o con fines de investigación. En ningún caso se permite el uso lucrativo de este documento. Estos derechos afectan tanto al resumen de la tesis como a su contenidoes_ES
dc.subjectAutopsia psicológicaes_ES
dc.titleValoración de la autopsia psicológica : protocolo de actuación (VAAP)es_ES
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesises_ES
dc.rights.accessinfo:eu-repo/semantics/openAccesses_ES


Ficheiros no ítem

Thumbnail

Este ítem aparece na(s) seguinte(s) colección(s)

Mostrar o rexistro simple do ítem