Calidad de vida en mujeres con cáncer de mama

View/ Open
Use this link to cite
http://hdl.handle.net/2183/18462Collections
- Teses de doutoramento [2221]
Metadata
Show full item recordTitle
Calidad de vida en mujeres con cáncer de mamaAuthor(s)
Directors
Pita-Fernández, SalvadorDate
2017Abstract
[Resumen]
Objetivos: Determinar las características de las mujeres diagnosticadas de cáncer de mama
durante el periodo a estudio, así como la calidad de vida y la ansiedad como estado y como
rasgo en el momento del diagnóstico y tras la finalización de los tratamientos. Determinar
las variables asociadas a la calidad de vida y la ansiedad en el momento basal.
Material y Métodos: Estudio observacional de seguimiento prospectivo. Se incluyen casos
incidentes diagnosticados de cáncer de mama en el área sanitaria de A Coruña (periodo:
2013-2015; n=339; seguridad=95%; precisión=±5,32%). Análisis descriptivo y
multivariado para identificar las variables asociadas a la calidad de vida y la ansiedad como
estado y como rasgo en la medición basal. Autorizado por el CAEI de Galicia (código
2013/253).
Resultados: La mediana de edad es de 59 años, residiendo el 51% en el municipio de A
Coruña, las casadas son el 64,9% y con estudios básicos el 62,2%. La localización más
frecuente es en el cuadrante superior externo (40,7%). El tipo histológico más frecuente es
el carcinoma ductal infiltrante (76,9%). La mayoría de las pacientes son diagnosticadas por
cribado (41,9%) y como primer síntoma más frecuente la tumoración palpable (43,4%).
Las puntuaciones son altas en la mayoría de las dimensiones de la calidad de vida
(>80/100), excepto para el Estado Global de Salud (66,7/100), la escala emocional
(61,72/100), el disfrute sexual (54,6/100) y las perspectivas de futuro (44,95/100). Los
síntomas más perturbadores de la calidad de vida son el insomnio, fatiga y la preocupación
por la pérdida del cabello. La calidad de vida basal se asocia con el nivel de estudios, a mayor
nivel de estudios mayor calidad de vida (OR=0,48); la comorbilidad, a mayor comorbilidad
previa peor calidad de vida (OR=2,07); la medicación ansiolítica y/o antidepresiva, quienes
la toman refieren peor calidad de vida (OR=1,61); el haber estado embarazada previamente
influye negativamente en la calidad de vida (OR=1,99) y la presencia de retracción del
complejo areola pezón también se asocia con una peor calidad de vida (OR=4,5). Tras la
finalización de los tratamientos para el cáncer de mama, han mejorado significativamente
la función emocional y las perspectivas de futuro y han empeorado la funcionalidad física y
del rol, la imagen corporal, las dificultades financieras y los síntomas como fatiga, dolor,
disnea y los asociados con la mama, el brazo y los efectos adversos de los tratamientos.
En el momento del diagnóstico, casi la mitad de las mujeres presentan niveles severos de
ansiedad estado y casi un 20% niveles severos de ansiedad rasgo. Los niveles severos de
ansiedad estado basal se asocian con el estado civil y la medicación ansiolítica y/o antidepresiva, presentando peores niveles de ansiedad estado las mujeres casadas o que
viven en pareja (OR=2,28) y las que toman medicación ansiolítica y/o antidepresiva
(OR=2,13). La ansiedad rasgo se asocia con la situación laboral, la medicación ansiolítica
y/o antidepresiva, la hinchazón mamaria y el estadio al diagnóstico, presentando niveles
más altos de ansiedad rasgo las mujeres que no trabajan (inactivo OR=3,79 o amas de casa
OR=4,12), las que toman medicación para la ansiedad o la depresión, las que presentan
como síntoma hinchazón mamaria (OR=5,32) y las que se encuentran en estadio III y IV
(OR=2,6). Una vez finalizados los tratamientos para el cáncer de mama, disminuye
significativamente la ansiedad estado severa de casi un 50% a menos de un 20%, no
encontrándose diferencias significativas en la variación de los niveles de ansiedad rasgo.
Conclusiones: Factores sociales, psicológicos y físicos son determinantes de la
calidad de vida global y ansiedad en mujeres diagnosticadas de cáncer de mama en España.
El modelo de regresión seleccionado finalmente sugiere que los predictores más fuertes de
la calidad de vida son el nivel de estudios, la presencia de otra comorbilidad previa, la toma
de medicación ansiolítica y/o antidepresiva, el haber tenido embarazos previos y la
retracción del complejo areola-pezón. Los predictores más importantes para la ansiedad
son el estado civil, la situación laboral, la medicación ansiolítica y/o antidepresiva, la presencia de hinchazón de la mama y el estadio al diagnóstico. [Resumo]
Obxectivos: Determinar as características das mulleres diagnosticadas de cancro de mama
durante o período do estudo, así como a calidade de vida e a ansiedade como estado e como
rasgo no momento do diagnóstico e trala conclusión dos tratamentos. Determinar as
variables asociadas a calidade de vida e a ansiedade no momento basal.
Material e Métodos: Estudo observacional de seguimento prospectivo. Inclúense os casos
incidentes diagnosticados de cancro de mama na área sanitaria de A Coruña (período: 2013-
2015; n=339; seguridade=95%; precisión=±5,32%). Análise descriptivo e multivariante
para identificar as variables asociadas á calidade de vida e á ansiedade como estado e como
rasgo no inicio do estudo. Autorizado polo CAEI de Galicia (código 2013/253).
Resultados: A mediana de idade é de 59 anos, residindo o 51% no concello de A Coruña, as
casadas son o 64,9% e con estudos básicos o 62,2%. A localización máis frecuente é no
cuadrante superior externo (40,7%). O tipo histolóxico máis frecuente é o carcinoma ductal
infiltrante (76,9%). A maior parte das pacientes (41,9%) son diagnosticadas por cribado e
como primer síntoma máis frecuente a tumoración palpable (43,4%).
As puntuacións son altas na maioría das dimensions da calidade de vida (>80/100), agás
para o Estado de Saúde Global (66,7/100), a escala emocional (61,72/100), o pracer sexual
(54,6/100) e as perspectivas futuras (44,95/100). Os síntomas máis perturbadores da
calidade de vida son o insomnio, a fatiga e a preocupación pola pérdida do cabelo. A calidade
de vida basal asóciase co nivel de estudos, canto maior sexa o nivel de estudos maior é a
calidade de vida (OR=0,48); a comorbilidade, canto maior sexa a comorbilidade peor é a
calidade de vida (OR=2,07); a medicación ansiolítica e/ou antidepresiva, as mulleres que
toman devandita medicación amosan peor calidade de vida (OR=1,61); o feito de ter
embarazos previos inflúe negativamente na calidade de vida (OR=1,99) e a retracción do
complexo aréola mamila asóciase tamén cunha peor calidade de vida (OR=4,5). Trala
conclusión dos tratamentos para o cancro de mama, teñen mellorado significativamente a
función emocional e as perspectivas futuras e agraváronse a función física e do rol, a imaxe
corporal, as dificultades financieiras e os síntomas como a fatiga, a dor, a disnea e aqueles
asociados coa mama, o brazo e os efectos secundarios dos tratamentos.
No momento do diagnóstico, case a metade das mulleres presentan niveis graves de
ansiedade estado e case un 20% niveis graves de ansiedade rasgo. Os niveis graves de
ansiedade estado basal asócianse co estado civil e a medicación ansiolítica e/ou
antidepresiva, presentando niveis máis altos de ansiedade estado as mulleres casadas ou as
que viven en parella (OR=2,28) e as mulleres que toman a medicación ansiolítica e/ou
Calidad de vida en mujeres con cáncer de mama
16
antidepresiva (OR=2,13). A ansiedade rasgo asóciase coa situación laboral, a medicación
ansiolítica e/ou antidepresiva, a hinchazón da mama e o estadio ó diagnóstico, presentando
niveis máis altos de ansiedade rasgo as mulleres que non traballan (inactivo OR=3,79 ou
amas de casa OR=4,12), as que toman medicación para a ansiedade ou a depresión, as que
presentan hinchazón da mama (OR=5,32) e as que se atopan en estadio III e IV (OR=2,6).
Despois de completalos tratamentos para o cancro de mama, redúcese significativamente a
ansiedade estado severa de case un 50% a menos dun 20%, non atopándose diferenzas
significativas na variación dos niveis de ansiedade rasgo.
Conclusións: Factores sociais, psicolóxicos e físicos son determinantes da calidade de vida
e a ansiedade nas mulleres diagnosticadas de cancro de mama en España. O modelo de
regresión seleccionado finalmente suxire que os predictores máis fortes da calidade de vida
son o nivel de estudos, a presenza de comorbilidade previa, a toma de medicación ansiolítica
e/ou antidepresiva, o ter embarazos previos e a retracción do complexo aréola mamila. Os
predictores máis importantes para a ansiedade son o estado civil, a situación laboral, a
medicación ansiolítica e/ou antidepresiva, a hinchazón da mama e o estadio ó diagnóstico. [Abstract]
Objectives: To determine characteristics of women diagnosed with breast cancer during
the study period, the quality of life and state-trait anxiety at the time of diagnosis and after
completion of treatments for breast cancer. Determine the variables associated to quality of
life and anxiety at baseline.
Material and Methods: Prospective observational follow-up study. Incidental cases of
breast cancer diagnosed in the health area of A Coruña were included (period: 2013-2015;
n=339; security=95%; accuracy=±5,32%). Descriptive and multivariate analysis to identify
variables associated with quality of life and state-trait anxiety at baseline. Authorized by the
CAEI Galicia (code 2013/253).
Results: The average age is 59 years, 51% are living in A Coruña council, 64,9% are married
women and 62,2% of them have basic studies 62,2%. Most common location is in the upper
outer quadrant (40,7%). Most common histological type is invasive ductal cancer (76,9%).
Most patients are diagnosed by screening (41,9%) and the most frequent first symptom is
palpable mass (43,4%).
High scores are achieved in most items of quality of life (>80/100), except for Global Health
Status (66,7/100), emotional functioning (61,72/100), sexual enjoyment (54,6/100) and
future perspectives (44,95/100). The most disturbing symptoms of quality of life include
insomnia, fatigue and upset by hair loss. Quality of life at baseline is associated with level of
education, the higher level of education increased quality of life (OR=0,48); comorbidity, the
greater previous comorbidity decreases quality of life (OR=2,07); women taking anxiolytic
drugs reported poorer quality of life (OR=1,61); having been pregnant previously is
associated with worse quality of life (OR=1,99) and the presence of nipple-areola complex
is also associated with a poorer quality of life (OR=4,5). By the end of breast cancer
treatments, they have significantly improved emotional functioning and future perspectives
and have worsened physical functioning and role functioning, body image, financial
difficulties, and symptoms like fatigue, pain, dyspnoea, breast symptoms, arm symptoms
and systemic therapy side effects.
At the time of diagnosis, almost half of women have severe levels of state anxiety and nearly
20% severe levels of trait anxiety. At baseline, severe levels of state anxiety are associated
with marital status and anxiolytic drugs, reporting worst state anxiety levels married
women (OR=2,28) and women taking anxiolytic drugs (OR=2,13). Trait anxiety is associated
with employment status, anxiolytic drugs, breast swelling and stage at diagnosis, presenting
higher levels of trait anxiety women who are unemployed (inactive OR=3,79 or housewives
Calidad de vida en mujeres con cáncer de mama
18
OR=4,12), those taking anxiolytic drugs, women with breast swelling (OR=5,32) and those
found in stage III and IV (OR=2,6). At the end of treatments for breast cancer severe levels
of state anxiety have been reduced from almost 50% to less than 20%. No significant
differences were found in the variation of trait anxiety levels.
Conclusions: Socials, psychological and physical factors are determinants of overall quality
of life and anxiety in women diagnosed with breast cancer in Spain. The final regression
model suggests that the strongest predictors of quality of life are the level of education,
comorbidity, anxiolytic drugs, having had previous pregnancies and retraction of the nippleareola
complex. The most important predictors for anxiety are marital status, employment status, anxiolytic drugs, breast swelling and stage at diagnosis.
Keywords
Angustia-Tratamiento
Mamas-Cáncer-Aspecto psicológico
Mamas-Cáncer-Pacientes-Readaptación
Enfermos de cáncer-Rehabilitación
Mamas-Cáncer-Aspecto psicológico
Mamas-Cáncer-Pacientes-Readaptación
Enfermos de cáncer-Rehabilitación
Rights
Os titulares dos dereitos de propiedade intelectual autorizan a visualización do contido desta tese a través de Internet, así como a súa reproducción, gravación en soporte informático ou impresión para o seu uso privado e/ou con fins de estudo e de investigación. En nengún caso se permite o uso lucrativo deste documento. Estos dereitos afectan tanto ó resumo da tese como o seu contido Los titulares de los derechos de propiedad intelectual autorizan la visualización del contenido de esta tesis a través de Internet, así como su repoducción, grabación en soporte informático o impresión para su uso privado o con fines de investigación. En ningún caso se permite el uso lucrativo de este documento. Estos derechos afectan tanto al resumen de la tesis como a su contenido