Aproximación á onomástica de San Pedro das Viñas (Lembranza de palabras esquecidas)

Abstract

[Resumo] No presente traballo realizarase un estudo sobre a onomástica da parroquia de San Pedro das Viñas do concello de Betanzos, isto é, a súa (micro)toponimia e a súa antroponimia. San Pedro das Viñas está composto polos lugares de (As) Abelares, As Angustias, O Cepiño, Illobre e Vista Alegre. Alén desta parroquia será abordada tamén a parroquia de Santa María de Pontellas (Castro Pontellas) por motivos de proximidade xeográfica e persoal, da mesma forma que os topónimos de Callou, o Covelo e Miodelo (estes últimos do concello de Bergondo). Deste modo, dentro da (micro)toponimia, o nome de leiras, montes, zonas, rueiros, camiños etc. serán obxecto de estudo. Canto á antroponimia, serán de interese os alcumes que reciben as diferentes casas e familias destas parroquias. Non obstante, por cuestións de espazo non todos os alcumes serán explicados, sendo abordados unicamente aqueles máis achegados á miña historia persoal. Así, postularei diferentes hipóteses etimolóxicas e debullarei o posíbel significado de moitos destes topónimos: principalmente, centrareime na dualidade do número gramatical do topónimo de A Angustia ou As Angustias?; no significado da raíz celta de Illobre; na datación temporal aproximada de O Cepiño, atendendo ao seu sufixo, ou Vista Alegre, xa que o topónimo esperado sería Belvis, entre outros. O nome das leiras será tamén crucial para entendermos as condicións xeográficas do territorio, en casos como o Patelo, ou tamén servirá de guía para referir á presenza de edificacións feitas polo ser humano, como é o caso das Croas, o Pereiro, por nomearmos algúns exemplos. Finalmente achegarei algunhas conclusións.

[Abstract] In this present work, the onomastics from the parish of San Pedro das Viñas (concello de Betanzos) will be studied, that is, its (micro)toponomy and its anthroponymy, approximately. San Pedro das Viñas is composed by the places of (As) Abelares, As Angustias, O Cepiño, Illobre and Vista Alegre. Besides this parish, Santa Maria de Pontellas (Castro Pontellas) Will also be aborded because of proximity and personal reasons, as well as Callou, O Covelo and Miodelo (these from concello de Bergondo). As a result, regarding its (micro)toponomy, the name of the lands, forests, zones, streets, roads etc. will be protagonist in this project. Regarding its anthropology, the different nicknames of the different families from these parishes will be of interest. Nonetheless, because of space reasons, only those names closer to my story will be explained. Therefore, I will provide different hypothesis to most of those toponyms: primarily, I will focus on the duality in the number of the toponym of A Angustia/As Angustias?; on the meaning of the Celtic prefix in Illobre; on the estimated time of appearance for the toponym O Cepiño, paying attention to its suffix, or Vista Alegre, as the expected Latin toponym would be Belvis, and much more. The name of the lands will also be the guidance that we need to understand the geographical conditions of the territory, for example O Patelo, and also the presence of human-made edifications such as As Croas or o Pereiro, just to name a few. Finally, I will reach some conclusions.