Portugal como motivo temático e poético na literatura galega contemporánea

Abstract

[Resumo] A relación lingüístico-literaria de Portugal e Galicia na época medieval forma parte dunha extensa historia crítica galega e portuguesa desde o século XIX, cando Carolina Michäelis de Vasconcelos, Teófilo Braga, Manuel Murguía, Noriega Varela e outros recoñecen a débeda contraída desde as primeiras manifestacións líricas. No entanto, a presenza de Portugal e os portugueses nos núcleos temáticos e poéticos da literatura actual é máis escasa, máis anecdótica, de tipo ideolóxico en moitos aspectos, ou mesmo antropolóxica, e non fornece unha liña estable e forte na temática galega. Porén, pódese afirmar que, nos séculos XX e XXI, a idea de Portugal como un topos atraente, literariamente interesante, xorde con máis forza, vinculado á identidade nacional e ás arelas políticas. Por iso, novelas ou relatos da actualidade, alén de incursións poéticas, presentan unha imaxe idealizada e positiva de Portugal. Neste traballo farei unha pescuda neses autores e nesas obras para comprobar a vixencia da relación secular literaria entre Portugal e Galicia, salientando os motivos da descontinuidade e escaseza de obras no devir histórico e a imaxe creada actualmente en Galicia de Portugal como motivo poético.

[Abstract] The linguistic and literary relationship between Portugal and Galicia during the medieval period becomes part of an extense Galician and Portuguese critical history during the 19th century, when Carolina Michäelis de Vasconcelos, Teófilo Braga, Manuel Murguía, Noriega Varela, among others, recognized the long-standing lyric tradition. Nevertheless, the thematic and poetic presence of Portugal and the Portuguese in current Galician literature is relatively poor, mostly incidental, ideologically or even anthropological coined in many ways, lacking a stable and strong thematic line. However, in the 20th and 21st centuries, the idea of Portugal as an attractive literary topos arises, due to questions of national identity and political anxieties. Hence, current novels or short-stories, as well as poetry, offer a positive and idealized image of Portugal. This paper focuses on contemporary authors and their works in order to verify Portugal’s and Galicia’s secular literary relationship, highlighting the reasons of discontinuity and the lack of works throughout history, as well as the idea of Portugal as a motif that has been created currently within Galician literature.